2021-01-13

Multimedia ikaskuntza (R. Mayer) 1/2

Iturria unDRAW
Teknologia, gailu digitalak eta internet gure esku egoteak, bizitzako alor guztietan bezala, ikasteko eta irakasteko modu berrietara eraman gaitu. Inoiz ez bezala, ikaskuntzaren nonahikotasuna da nagusi, edozein unetan eta edonon ikas dezakegu eta. Egungo pandemiak hau guztia prozesatzen eta barneratzen harrapatu gaitu. Ia egun batetik bestera eta abiadura bizian agertoki presentzial, erdipresentzial eta urrutikoaren arteko sarea josten hasi behar izan dugu gure ikas-irakas prozesuak prest izateko, egunez egun ematen diren egoerei erantzun ahal izateko.

Eta nola? Hainbat moduren artean, ikasle zein hezitzaileek masiboki ikus-entzunezko edo multimedia-bitartekoak sortzeari ekin diogu. Jakin badakigu ikaskuntzaren azken emaitzetan hainbat faktorek eragin ohi dutela baina nola optimizatu eta hobetu sortzen ditugun ikus-entzunezkoak? Hezkuntza-psikologiaren arloan Richard Mayerren multimedia irakaskuntzaren inguruko ikerketak erreferente dira azken 20 urteetan. Berak proposatzen dituen printzipioek hobekuntzarako pistak eman ahal dizkigute. Hauek bere zenbait ekarpen:
Iturria unDRAW

Multimedia irakaskuntzak
ikasketa laguntzeko erabiltzen diren ahozko zein idatzitako hitzak eta edozein motako irudiak aurkezteari egiten dio aipamen, forma estatikoa duten irudiei zein dinamikoa dutenei ere bai. (Hitzak ahoz edo pantailan idatzita egon daitezke. Irudiak forma estatikoan, ilustrazioak, diagramak, mapak edo argazkiak edo dinamikoan animazioa edo bideoa egon daitezke.)

Input bakoitzean ikusmena eta entzumena kanalak erabiltzen ditugu eta prozesatzeko gaitasun mugatua dugu. Gaiera, jasotzen dugun informazioa ezagutza izatera pasatzeko, prozesuaz kontziente izan behar dugula: informazio garrantzitsua aukeratu behar dugu, antolatu eta, azkenik, lehenagotik genituen ezagutzekin lotu eta txertatu. Horretan metakognizioak izango du sekulako garrantzia. 

Prozesu kognitiboan hiru memoria-motek hartuko dute parte: Lehendabizikoa zentzumenen memoria: belarrien bidez entzumenezko memorian eta begien bidez ikusizko memoria, jasotako irudiak eta hitzak oso denbora laburrez gelditzen dira, hortaz, hurrengo memoriara transferitu ahal izateko input horiek 20 bat segundotan aktiboki prozesatu behar izaten ditugu. Bigarrena laneko memoria da eta ikasitakoa aldi batez kontzientzia aktiboan atxikitzeko erabiltzen da. Garrantzitsua den hitzezko informazioa mentalki antolatuko dugu hitzezko eredu batean eta ikusizko informazioa, berriz, eredu piktoriko batean. Memoria hau da garrantzitsuena da, horri esker, gure garunak ezagutza berriak antola ditzakeelako, gero denbora luzeagoz iraun dezan. Hirugarrena epe luzerako memoria da: aldez aurretik genituen ezagutza garrantzitsuak aktibatu eta lan-memoriara ekarri eta hitzezko zein irudizko ereduekin integratuko ditu. 
Commons

Mayerrek multimedia-materialak ondo diseinatzeko hainbat printzipio zehaztu ditu, eta ikerketa bizirik dagoen arren, ikertutakoak momentuz erakutsi du multimedia ikaskuntzak aldez aurreko ezagutza txikiagoa dutenen zein espazio-trebetasun handiagoa daukatenen emaitzak hobetzen laguntzen duela. Printzipio horiek ezagutu eta erabiltzeko prest?